Kurtuluşun 92. yılı kutlanıyor

İlimizin düşman işgalinden kurtuluşunun 92. yılı bugün düzenlenecek olan etkinliklerle kutlanıyor. Saat 09.30’da Atatürk Anıtı’na çelenklerin sunulmasıyla başlayacak tören 10.30’da Tarım Müdürlüğü önünde devam edecek.
Belediye Başkanı Necmettin Dede, yanında Belediye Meclis Üyeleri olduğu halde Garnizon Komutanı Tuğgeneral Burhanettin Aktı’yı Askeri Gazinoda ziyaret edip şehir halkının şükranını Komutanın şahsında Türk Silahlı Kuvvetlerine iletecekler.
Muş Eğitim Fakültesi’nin önündeki tören saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayacak. Daha sonra günün anlam ve önemine ilişkin konuşmaların yapılacağı tören, öğrenciler tarafından şiir okunması, halk oyunları gösterisi, kurtuluş koşusu ile sonra erecek.
Havanın yağışlı olması halinde kutlama programının Halk Eğitim Merkezinde yapılacağı bildirildi.
Valiliğin resmi internet sitesinde kurtuluşun tarihi ile ilgili yer alan bilgilerde; “1914’de 1. Dünya savaşlarında Osmanlı Ordusu’nun Kafkas seferi büyük hezimetle sonuçlandı. Rus orduları, Doğu Anadolu’yu işgal etmeğe başladı. 1915 yılında Ruslar, Eleşkirt ve Pasinler üzerinden Malazgirt’e doğru ilerlediler. Bundan cesaret alan Ermeniler, Rus işgalini kolaylaştırmak için Muş, Varto ve Bulanık’ta, Müslüman köylerine baskınlar düzenlemeğe başladılar. Rusların desteklediği Ermeni katliamlarından korkan halk Elazığ ve Diyarbakır tarafına kaçmağa başladı. 1915 yılının Şubat ayında Varto, 1916 yılında da Muş, Rus ordusunun eline geçti. Rus ordusu içerisinde gönüllü askerlik yapan Ermeniler, asırlar boyu beraber yaşadıkları Muş halkını katletmeğe başladılar. 1916 yılında Diyarbakır 16. Kolordu Komutanlığına Çanakkale’de başarı kazanmış olan Mustafa Kemal Paşa atanınca buradaki çatışmaların seyri değişti. Kısa zamanda toparlanmağa başlayan 2. Ordunun 16. Kolordusuna ait 8 tümen Muş çevresinde toplanmış, gönüllülerle 3 Ağustosta saldırıya geçti ve Kurtik dağları üzerinden Muş şehrine girdi. Rus birlikleri kontrolleri altındaki köylerde katliam yaparak geri çekildiler. Ne var ki Ruslar yeni birliklerin katılmasıyla yeniden saldırdılar ve Muş’a girdiler. Ama Rus işgali fazla uzun sürmedi. Türk ordusu 1917 yılının bahar aylarında karşı saldırıya geçerek 30 Nisan günü şehri Ruslardan geri almağa muvaffak oldu. 18 Ağustos 1917’de yapılan ateşkes antlaşmasına göre Ruslar Doğu Anadolu’dan çekildiler. Ruslar çekilirken ordunun ağırlıklarını Ermenilere bırakarak onları Türk’lere karşı harekete geçirmeğe çalıştılar. 1. Dünya savaşının galipleri Mondros Mütarekesi, Wilson prensipleri ve Sevr antlaşmasında açıkça görüldüğü gibi Doğuda Ermenilere devlet kurdurtmağa çalıştılar. Ermeniler de bu toprakları ele geçirmek özellikle Wilson prensiplerindeki maddeye göre bölgede çoğunluğu elde etmek için katliamlara giriştiler. Muş ve çevresi de bu katliamlara maruz kaldı. Sevr anlaşmasına dayanarak Doğuda devlet kurmak isteyen Ermeniler teşkilatlandırdıkları komitelerle katliamlarına devam ederken, Anadolu da işgal edilmeye başlanmıştı. 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal Paşa, Amasya tamimini yayınladıktan sonra Erzurum’a geçti. Bu sırada Doğu Anadolu halkı, Ermeni katliamlarını durdurma ve Ermenilere karşı mücadele kararı alırken civar vilayetlere dağılmış olan Muş halkı da yeniden şehre dönmeye başladı. Ermenistan üzerinden Doğu Anadolu’ya giren Ermeni orduları, Kazım Karabekir Paşa komutasındaki Türk ordusunca yenilgiye uğratıldı. Gümrü Antlaşmasıyla da Doğu Anadolu işgal ve katliamlardan kurtuldu”.
 Muş`un Sesi Gazetesi