Muş´ta unutulmaya yüz tutmuş mesleği icra eden sobacılar yaptıkları mesleklerin tekrardan canlanması için destek istediler.
Özellikle imalat yerinde sorun yaşayan sobacılar iş esnasında çıkan gürültüler çevre esnafını ve vatandaşları da rahatsız ettiğini belirtiler. Sadece kendilerine tahsis edilecek bir sanayi sitesi isteyen sobacılar bu mesleği tekrardan canlandırmaya kararlı olduklarını söylediler. buna cevre illerdeki çarşıları örnek göstererek; Malatya, Elazığ, Diyarbakır, Erzurum, gibi daha çok gelişmiş illerde bu tip çarşılara rastladıklarını söyleyen soba ustası Erol Barış şunları ifade etti: Ben burada baba mesleğini icra ediyorum. Yaklaşık olarak 15 senedir bu işi yapıyorum. Yerimiz çarşının merkezinde olduğu için kaybolmaya yüz tutmuş mesleğimizi rahat icra edemiyoruz. Muş zaten sürekli gelişen bir il olduğu için tüketim ihtiyacı artıyor bunun yanında üretime olan ihtiyaç´ta artıyor, biz bu mesleği artık sokak arasında yapamıyoruz. Çünkü bizim çalışmalarımız gürültülüdür buda ister istemez vatandaşı rahatsız ediyor. Bize tahsil edilen bir çarşı istiyoruz.
Burada daha sakin ve rahat bir şekilde işimizi icra ederiz. Çarşı İstiyoruz Malatya, Elazığ, Diyarbakır, Erzurum, gibi daha gelişmiş illerde ki Demircilere ve Sobacılara Hitap Eden çarşıları örnek veren Erol Barış şunları dile getirdi: Bu tip çarşıların örneklerini çevre illerimizde yani daha gelişmiş illerimizde görebiliyoruz, mesela Malatya, Elazığ, Diyarbakır, Erzurum, gibi daha çok gelişmiş illerde bu tip çarşılara rastlayabiliriz. Bu tip demircilere sobacılara hitap eden bir çarşıyı biz Muş´ta da kurulmasını istiyoruz, kısacası minik bir sanayi istiyoruz.
Biz burada soba üretimi dışında çeşitli tamirlerde yapıyoruz. Burada biz sac soba yapıyoruz, kovalı soba üretimine de başladık. Ayrıca şunu da belirteyim muş´ta maya fabrikası olsaydı biz daha iyi kalitede sobaları rahatlıkla üretebilirdik. Ürettiğimiz sobalar hepsi tek kalitededir. Fiyatlarımız 50 TL – 60 TL -70TL arasında değişiyor, bu fiyatlar sobaların hacmine göre değişiyor. Aslında daha geniş bir yer olsa daha çeşitli sobalar üretebiliriz. Burada yaptığımız sobaları bölge il ve ilçelerine gönderiyoruz. Fazla Ses Çıkartıyoruz Halk Rahatsız Oluyor İlimizde soba yapan birkaç imalatçıdan biri olan Kerem Rençber de kendilerine şehir merkezinden uzak bir yerde çarşı kurulmasını istediklerini söyledi. Dükkân istiyoruz. Yer istiyoruz.
Burada dükkânda çalıştığımız zaman fazla ses çıkartıyoruz halk rahatsız oluyor diyen Rençber, Diyarbakır´da soba imalatçıları için belediye tarafından yer tahsisi yapıldığını ve bunun aynısının ilimizde de yapılabileceğini kaydetti. Rençber: Diyarbakır´da sobacılar sitesi var belediye kendi imkânlarıyla yapmış. Sobacılar sitesine sobacıları götürmüş. Sobacılar sitesinde herklesin imalathanesi var orda imalat yapıyorlar. Sobacılara bir site kuracaksınız. O dükkânların maliyeti üzerine alıcılara maliyet çıkaracaksınız. Mesela bir dükkânın maliyeti 50 bin TL ise bunun yüzde otuzunu veya yüzde ellisini peşin alıyor. Gerisini kira öder gibi o şekilde esnaftan para alıyor, esnafa bu dükkânları satıyor ve bir nevi teşvik ediyor dedi. Bir site kurulması halinde soba imalatı yapanların gücünün bu siteyi veya dükkânı almaya yeteceğini, birçok imalatçının yer nedeniyle işi bıraktığını dile getiren Rençber: Sobacılara bir yer kurulsa sobacılık çok gelişir.
Ben sobayı Malatya da, Diyarbakır´da yaptıracağıma burada yaptırırım. Mesela ben burada kiracıyım, sobacıyım yıllardır bu işi yapıyorum; ama bakıyorum ki bu imkânsızlıklar içinde bu işi bırakmak zorunda kalabilirim dedi. İlçeler ile çevre illerde imalat yapan olmadığından bunun fırsata dönüştürülebileceğini de kaydeden Rençber: Ortalama her sezonda bir sobacı 2 bin tane soba satar, eğer bize yer verilse satışlar ikiye katlanır. Çünkü o zaman biz çevre illere ve ilçelere de satarız mesela; Bulanık´ta Malazgirt´te, Varto´da Gölbaşın´da, Güroymak´ta, sobacı yok. Buralar hepsi bizden soba alıyor. Biz toptan satıyoruz, biz toptan imalatçısıyız.
Devlet bize destek verse, bankalar bize destek verse, yani devletin imkânlarından yararlanırsak biz işimizi daha iyi ilerletiriz. Burada yirmi otuz tane sobacı vardı. Hepsi imkânsızlıktan kapatıp gittiler. Bir soba elli, altmış TL´dir. Bize bir soba ortalama otuz TL´ye mal oluyor şeklinde konuştu.
Muş Ovası Gazetesi
