BAĞIMLILIK NEDİR
Verilen seminerde Bağımlılık kişinin kullandığı madde üstünde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürdürememesidir. Bağımlılık bir kez geliştikten sonra, bir daha iyileşmez ve kişinin yaşamı boyunca onunla beraber gelir.
GENÇLİK VE BAĞIMLILIK
Sigara, alkol, uyuşturucu madde, kumar gibi zararlı alışkanlıkların tüm dünyada tehlikeli boyutlara ulaşması buna paralel olarak ülkemizi de tehdit eden bir problem haline gelmiştir. Ancak gençlik yıllarında ve daha ileriki yaşam içerisinde kişiliği geliştirmek ve yaşamı olumsuz etkileyecek maddeler hakkında bilgi sahibi olmak pek çok genci koruyabilirdi. Bağımlılık Süreci; “Belki kullanabilirim”, “Korkuyorum ve merak ediyorum” “Bir kereden bir şey olmaz”, “Bir daha asla!”, “Ben bağımlı olmam, istersem bırakırım”, “Bu meret bırakılmaz ki!”, “Bırakmak zorundayım”, “Artık bırakacağım” “Bıraktım, bir daha başlamam” döngüsünden oluşan bir süreçtir.
SİGARA
Bağımlılığı çok güçlü ve bırakılması zor olan bir maddedir. Nikotin ve dört bine yakın zehirli madde içerir. Madde bağımlılığının en yaygın etkenidir. Bağımlılık yapan maddeler arasında en fazla ölüme neden olandır. Sigara içenlerde; Dilin tat alma kabiliyetini azaltır. Saçlarınız bazen aşırı yağ salgılar, bazen de cansız ve mat olur. Ne kadar sağlıklı olursa olsun gözleriniz parlaklığını, Tırnaklar ve parmaklarda sararma olur. Cilt nemini kaybeder ve genç yaşta matlaşır. Yine bu nedenle sarkar ve gözenekleri genişler. Kalp, damar, karaciğer, akciğer, bağırsak ve mide rahatsızlıklarına yol açar. Kısırlığa neden olur. Uyku düzensizliği, migren ve bunlara bağlı olarak sinir bozukluklarına yol açar. Akciğer kanseri olma riski 22 kat, Gırtlak kanseri olma riski 50 kat, Felç olma riski 15 kat, Kalp hastası olma riski 10 kat daha fazladır.
GEBELİKTE SİGARA KULLANIMI;
Erken doğuma, Bebek ölümüne, Düşük doğum ağırlığına neden olmaktadır. Sigara içen bir annenin bebeğinin içmeyen anneninkinden daha küçük olduğunu istatistikler belirlemiştir. Aynı şekilde çocuğun zekası ve fizik yapısı yönünden de olumsuz farklar ve sakatlıklar meydana gelmektedir. 90’lı yıllarda tütün ve türevlerinin 3 milyon insanın ölümüne yol açtığı ve bu sayının giderek artacağı tespit edilmiştir. Kullanım durumu değişmezse bu rakamlar 2020’de 10 milyona ulaşacak ve ölümlerin %70’i gelişmekte olan ülkelerde meydana gelecektir.
SİGARAYI BIRAKMAK MÜMKÜN MÜ?
Kararlı ve sabırlı olmak, Bıraktıktan sonra bir kez dahi denemeyi düşünmemek, Zararlarının bilincinde olarak kendine bunları sık sık hatırlatmakla mümkündür. Alkolün uyuşturucu kadar tehlikeli olduğu genellikle düşünülmez. Hatta bazı kültürlerde alkol sosyal etkinliklerin önemli bir parçası olmuştur. Ancak unutulmaması gereken bir gerçek vardır ki, o da alkolün modern toplumun en önemli problemlerinden birisi olduğudur ve alkol alışkanlığı uyuşturucu alışkanlığı kadar zararlıdır.
ALKOLÜN ZARARLARI
Beyin ve sinir hücrelerinin zarlarını zehirler veya uyuşturarak kullanılmaz hale getirir. Kalp kasına zarar verir ve buna bağlı olarak kalp hastalıklarına yol açar. Kalp atışlarında düzensizlik meydana gelir. Kalp yetmezliğine neden olabilir. Yemek borusu, gırtlak, mide ve pankreas kanserlerine neden olur. Kanser riskini büyük oranda artırır. Alkol, kişilerde ağır ruhsal ve bedensel bozukluklar yapması yanında; kişiler arası ilişkiler bozulmakta, aile içi sorunlar artmakta, çocuklar olumsuz etkilenmektedir. İş ve trafik kazalarında, öldürme ve intihar olaylarında, iş ve iş gücü yitimlerinde alkol en önemli sorumlu durumundadır.
UYUŞTURUCU MADDE
Kullanıldığında sinir ve sinir merkezlerini etkileyerek uyku, bilinçsizlik ve benzeri durumlar oluşturan maddelere ‘uyuşturucu maddeler’ denir. Uyuşturucu Maddelerin Ortak Özellikleri; Uyuşturuculuk özelliği, Bağımlılık yapma özelliği, Zamanla kullanım miktarında artma zorunluluğu oluşturma özelliği.
ESRAR
Kahverengi toz şeklidedir, Sigara gibi sarılarak veya tütüne karıştırılarak içilir, Gevşeme, rahatlama, görme ve duyma duyularında artış, Reflekslerde bozukluk, dikkat dağınıklığı, unutkanlık, Akciğer kanseri, bronşit, Diğer uyuşturuculara geçiş maddesi, En sık kullanılan uyuşturucu, Genellikle ilk denenen yasadışı uyuşturucu madde esrardır. Bağımlılık potansiyeli vardır. Kenevir bitkisinden elde edilir. Eroin, kokain gibi diğer bağımlılık yapan maddelere neden olabilir. Sigaranın beden üstündeki olumsuz etkileri esrar içinde geçerlidir.
EROİN
Açık kahverengi tozdur, saflığı arttıkça beyazlaşır, Buruna çekilerek, damardan enjekte edilerek, buharı çekilerek veya sigara gibi kullanılabilir, Hareketlerde ve konuşmada yavaşlama, ellerde titreme, gözbebeklerinde küçülme, yüzde kızarıklık, Gevşeme, kendini iyi,neşeli hissetme, sıcaklık hissi, Etkisi 6-8 saatte sonlanır, Bir iki kullanımda bile bağımlılık yapar, Çok şiddetli yoksunluk belirtileri, Yüksek dozlarda solunum yavaşlaması, koma, ölümle sonlanan sonuçlar doğurabilir. Fiziksel bağımlılık hızla gelişir. Yoksunluk belirtileri çok şiddetlidir. Gözlerde ve burunda sulanma, pupillerde genişleme, tüylerin dik dik olması, tüm kasıklarda ağrılı spazmlar, şiddetli karın ağrısı gibi yoksunluk belirtileri görülür. En önemli tıbbi komplikasyon şırınga paylaşımından doğan HIV enfeksiyonudur. Eroin bağımlılığının ilk adımı arkadaş kıyağı ile atılır. Eğer arkadaşınız, gerçektende arkadaş değil de bir “ayakçı” ise, birkaç hafta sonu devam eden bu kıyakçılığı ” bombalama” denilen ikinci aşama izler. Bu aşamada bir gün ziyaretinize gelen ayakçı, kıyağını yaptıktan sonra giderken, nasılsa yanındaki yüklüce miktarda eroini almayı unutuverir. Bir eroinmanın malını asla unutmayacağını bilmediğiniz için kuşkulanmazsınız.
KOKAİN
Beyaz renkli toz, Buruna çekilerek, buharı çekilerek, enjeksiyon yoluyla, sigara gibi sarılarak kullanılır, Tek bir kullanımda bile bağımlılık yapabilir, Fiyatı çok pahalıdır, Uyarır, canlandırır, keyif verir. Etkisi 1 saat sürer, Yoksunluk belirtileri 6 ay sürebilir, Migren baş ağrısı, kalp ritmi bozukluğu, beyin damarlarında tıkanma, yüksek tansiyon,cinsel iktidarsızlık. Başlıca etkileri, canlılık hissi, uyku gereksiniminde azalma, cinsel istekte artma, enerjide artmadır. Kesilme durumunda, çok şiddetli bir yeniden alma isteği olur. Depresyon, uykusuzluk, iştahsızlık, yorgunluk gibi belirtiler ortaya çıkar.
UÇUCU MADDELER (BALLY-TİNER)
Baş ağrısı, bulantı, kusma, Sarhoşluk, denge bozukluğu, yürüme güçlüğü, Dikkatte azalma, öğrenme güçlüğü, Tıkanma, boğulma, ani ölüm, Kalp, karaciğer, böbrek ve beyin hasarı. Genel yargının tersine, uçucu maddeler sadece sokak çocukları tarafından kullanılmazlar. Elde etmek ucuz ve kolay olduğundan yaygın olarak kullanılmaktadır. Hafıza kaybı, konuşma bozukluğu gibi ciddi zihinsel tahribatlara yol açabilir. Kişi maddenin etkisindeyken agresif, öfkeli ve saldırgan olabilir.
ECSTASY
Üstünde kuş, fil, gülen yüz, mitsubishi amblemi olan tablet veya kapsül şeklinde satılır.
Grup içinde alınan, yalnız alınmayan bir madde, Enerji artışı, canlılık, algıda artış, karşı cinse yakınlık, Yüksek tansiyon, vücut ısısında artış, böbrek hasarı, kalp ritmi bozukluğu, Aşırı sıvı kaybına ve yüksek ateşe bağlı ani ölüm. Parti uyuşturucusudur. Kişi bir süre sonra bu maddeyi almadan eğlenemez olur. Alındığı mekânın özellikleri olan kalabalık ve dans, ısı artışını ve su kaybını hızlandırır. Kişi aldığı hapın içinde hangi madde olduğunu bilmediğinden ecstasy yerine başka madde alma olasılığı yüksektir.
İLAÇ OLARAK KULLANILAN ANCAK BAĞIMLILIK YAPABİLECEK MADDELER
Eczanelerde yeşil ve kırmızı reçete ile satılan ilaçtır. Diazem, Nervium, Xanax, Tranxilene, Ativan, Rivotril, Akineton, Rohynol ve lomotil gibi, Rahatlama, gevşeme, reflekslerde azalma ve uyku hali, Alkol ile etkileri artar, Yüksek dozlarda kullanılırken ani kesilmelerde çok şiddetli epilepsi nöbetleri. İlaçlar belirtilen miktar, süre ve doktor kontrolünde kullanıldığında tedavi amacına ulaşır. Bunun dışında kalan kullanımlar kötü kullanımlardır. Bu ilaçlar roş ve papik adı ile de anılmaktadır. Sadece yeşil ve kırmızı reçeteli haplar değil öksürük şurupları, kilo verdirme hapları, kas gevşetici spreyler de bağımlılık yapabilir. Aldıktan sonra vücutta gevşemeye ve uykuya sebep olurlar, heyecan gideren ve sakinleştiren etkileri vardır.
BAĞIMLI KİŞİDE…
Giderek kullanılan maddenin dozunun arttırılması, Zarar vermesine rağmen madde kullanmaya devam etme, Aile iş ve çevre ilişkilerinde bozulma, Madde kullanımını kontrol etmekte güçlük çekme, Başarısız bırakma girişimleri, Bıraktığı zaman ruhsal ya da fiziksel yorgunluk belirtilerinin ortaya çıkması (huzursuzluk, uykusuzluk vb.) Herkes bağımlı olabilir. Madde kullanımının irade ile bir ilişkisi yoktur. Kişi maddeyi kontrol altında tuttuğunu, hiç dozu aşmadığını iddia etse de aslında bedeninde farkında olmadığı bir süreç devam etmektedir. Dolayısıyla ben istediğim zaman bırakırım düşüncesi yanlıştır.
ARA SIRA KULLANMAK ZARARLI MIDIR?
İnsanlar genelde ara sıra kullanarak başlarlar. İlerleyen dönemlerde daha önceki yaşadıkları etkiyi elde etmek için her seferinde kullandıkları miktarı arttırmak durumunda kalırlar. Bu durum madde talebinin artması anlamına da gelir ki bu da bağımlılığa götüren yoldur. Gerçekte yetişkinlerin ve gençliğin büyük bir çoğunluğu madde kullanmamaktadır. Böyle bir söylemi dile getirmenin amacı genellikle kişinin kendisine yandaş arama çabasından kaynaklanmaktadır. Maddelerin verdiği zararlar arasında okul başarısında düşme, aile ilişkilerinde kopukluk, arkadaş çevresinin daralması, bedensel ve ruhsal değişiklikler sayılabilir. Arkadaşımın Uyuşturucu Kullanması Beni Etkiler mi? Eğer kişinin madde alan bir arkadaşı varsa bir süre sonra bundan etkilenme olasılığı büyüktür. “Nerden bileceksin yaşadıklarımı, sen hiç kullanmadın ki!” gibilerinden bilinçli ya da bilinçsiz sözlerle kişiyi kullanmaya itebilir. Uyuşturucu kullanımı tüm topluma zarar verir. Bulaşıcı bir şekilde yaygınlaşır. Kara para ve mafya uyuşturucudan beslenir. İnsanlar sömürülür. Merak ve özentiyle başlayan sigara içme, daha sonra gelen alkol alışkanlığı, madde kullanımı ve bir üst derecesi olan bağımlılık, bataklığa düşmenin habercisidir. Kendinize bir hedef belirleyin, Enerjinizi o hedefe varmak için kullanın. Herkesin zayıf yanı mutlaka vardır. Önemli olan bunu bilmek ve onu kontrol edebilmektir. Çünkü her problemin birçok çözümü mutlaka vardır. Bilime, kültüre ve manevi değerlerinize yönelmeniz, yaşamınızı daha anlamlı hale getirecektir.
Muş Ovası Gazetesi
