Muş’taki ekonomik durumu Odalar Başkanları, esnaflar ve vatandaşlar değerlendirdiler. Ekonominin dibe vurduğu Muş’ta, çoğu esnaf siftahsız kepenk kapatmaya başladı. Primlerini ödeyemeyen esnaf çaresiz. Bu konuda bir değerlendirme yapan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Talip Devrim şunları söyledi; “Muş Türkiye’nin aynasıdır. Muş’taki ekonominin sıkıntısı, ekonomideki sıkışıklığın bir göstergesidir. Tabi ki Muş ekonomisi, diğer illere nazaran daha sıkıntılıdır. Muş Türkiye’nin 3. büyük ovasına sahip bir ildir. Sınır ticaretinden mahrum olan bir ildir. Ekonomik girdisi çok az olan bir ildir. Tabiri caizse Muş bugüne kadar hep, askerin, polisin, memurun ücretleriyle geçinen bir ildir. Türkiye’deki gelir dağılımına baktığımızda, Muş gelir dağılımında da en sonuncu ildir. Muş ekonomisi tarım sektörüne bağlıdır. Bizde tütün kota ile bitmiş durumda. Tütün girdimiz 26 milyon YTL idi. bu kökten kesildi. Şeker Fabrikamız özelleştirmeye devredildi. Şimdi kotayı pancara da uygulamak istiyorlar. Şeker pancarından 40 milyon YTL ilime girdisi var. İlimin nüfusu 410 bindir. Bunun 100 bini şeker pancarından gelirini elde ediyor. Alpaslan 1 barajının yüzde 98’i bitmiştir, ama üzülerek söylemeliyim ki istimlak paraları henüz ödenmemiştir. Bunun yanında Alpaslan 2 barajının plan projeleri bitmiş, ihale safhasına gelinmiş ama henüz ihaleye verilmemiştir” dedi.
Muş Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkan Vekili Salih Kılıç ise, Muş’taki ekonomi hakkında değerlendirmede bulunarak şunları söyledi; “Kendim Muş Esnaf Sanatkarları Odaları Birliği olarak, 5-6 sene tekel dağıtım işini yaptım. Maalesef şu anda Tekel Baş Müdürlüğünde kuşlar yuva yapmış. Tekel Tütün Fabrikasındaki işçilerin bir kısmı Malatya’ya, bir kısmı Bitlis’e gönderildiler. Tekel tütün işi tamamen bitti. Zaten Muş’un 2 tane önemli girdisi var, tarım ve tütün. İkisi de bitme noktasına geldi. Üçüncü bir konumuz, Alpaslan 1 barajının ödenmeyen parası. Bu para ödenseydi belki esnaf, belki çiftçi para girdiği için bazı şeylerde farklılık yaratabilirdi. Esnafın durumu çok kötü. Kağıt üzerinde her şey çok güzel gösteriliyor. Oysa 10-15 gün önce 10 YTL olan ayçiçeği yağı bugün 25 YTL civarında. Bir kilo pirincin 4,5 YTL’ye çıktığını görüyoruz. Bulgur memleketimizin mahsulü olduğu halde, 5 kilogramlık bulgur bile 12 YTL. Muş’a sıcak para girmiyor, ücretlilerin sırtından geçiniyoruz. Muş’ta sanayi yok, tarımı da bitirdiler. Muş’a sıcak para girmiyor, ücretlilerin sırtından geçiniyoruz. Bugün esnaf Bağ Kur primlerini ödeyemiyor. Köylüler ekemiyor, biçemiyor. Hükümet bu politikadan vazgeçmesi lazım. Çiftçi tarlasını ekmiyor. Sabah kalkıyor elinde bir kağıt, bugün hangi kurumdan ne alabilirim, kömür mü alayım, başka bir şey mi? Bu politikalar yanlış” dedi.
Muş esnaflarından Orhan Özmen ise; “Muş, gayri safi milli hasıladan en az payı alan kadersiz bir il. Öncelikle işsizliğe çare bulunmalı. Sanayi alt yapısı yok, fabrika yok. Muş’un geliri bordrolu çalışanlarının harcamasına bağlı bir il. Bu yetmiyormuş gibi, Muş’ta bazı kamu kurumları ya kapatıldı, ya başka illere alındı. Askeri birliklerin bir bölümünün civar illere kaydırılması ekonomik açıdan Muş’a çok büyük darbe vurdu. Bütün bunlar binin üzerinde memur kadrosunun Muş’tan gitmesi oldu. Bu da yaklaşık trilyona yakın sıcak paranın Muş’tan çekilmesine neden oldu. Köyden şehre göç had safhada. Hükümetin bu konuda acil önlem alması lazım” dedi. Yine esnaflardan Nevzat Danış; “Muş ekonomisi bitmiştir. Esnaf siftahsız kepenk kapatır hale gelmiştir. Muş’a olan ilgisizlik, hükümetin yanlış politikası, Muş’ta ekonomiyi sıfıra indirmiştir. Muş’a hizmet getirilmemesi, aksine buradaki birçok kurumun başka illere kaydırılması, zaten ücretlilerin maaşlarıyla ayakta duran esnafı, ekonomiyi kötü şekilde yaralamıştır. Muş’un bu duruma düşmesinden siyasiler utansın diyorum” dedi. Vatandaşlar ise; “Muş’taki ekonomi gün geçtikçe dibe vuruyor. Yürütülen yanlış politikalar bizleri bugünlere kadar getirdi. Sanayisi olmayan ilimizde, hayvancılık ve çiftçilik de bitme noktasına geldi. İşsizliğin ağır şekilde hissedildiği ilimizde, en büyük sektör kahvehaneler oldu” dediler.
Muş Ovası Gazetesi
