Halkların Demokratik Partisi (HDP) Muş Milletvekili Burcu Çelik Özkan, Şırnak T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutuklu bulunan bir çocuğun hak ihlalleri ile ilgili Adalet Bakanı Bekir Bozdağın cevaplamasını istediği bir soru önergesi verdi.
Milletvekili Çelik, soru önergesinde, Şırnak T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutulmakta olan 14 yaşındaki tutuklu çocuk R.D. 09.02.2016 tarihinde İnsan Hakları Derneğine başvuru yapmıştır. R.D.nin İnsan Hakları Derneğine yaptığı başvurusu üzerine Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği 12 Şubat 2016 tarihinde TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonuna Şırnak T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda kötü muameleye dair inceleme yapması için başvuru yapmıştır. R.D. başvurusunda C-6 koğuşunda her gün farklı çocuklar tarafından dövüldüğünü, kafasının demirlere vurulmak suretiyle beş-altı kez bayıltıldığını, tecavüz edilmekle ve elektrik verilmekle tehdit edildiğini, hakarete maruz kaldığını, maruz kaldığı şiddeti korkudan söyleyemediğini ancak daha sonra bir arkadaşının görevli memura söylediğini belirtmektedir ifadelerini kullandı.
Tutuklunun bir çocuk hapishanesinde değil, yetişkin hapishanesinin çocuk koğuşunda tutulduğunu savunan Çelik, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesine göre Özgürlüğünden yoksun bırakılan her çocuk yetişkinlerden ayrılacaktır. Özgürlüğünden yoksun bırakılan bir çocuk yetişkinlere ayrılmış bir hapishane veya başka bir tesise konulamaz. Çocukların yetişkin hapishanelerine veya hücrelerine konmasının güvenlik ve refahlarını tehlikeye attığını, gelecekte suç işlememe ve toplumla bütünleşme olasılıklarını azalttığını gösteren çok sayıda kanıt vardır. Çocuk Hakları Sözleşmesi madde 37(c)de çocuğun yüksek yararı aksini gerektirmedikçe ifadesiyle, belirtilen çocukların yetişkinlerden ayrılmasını, istisnalara dar bir yoruma tabi tutulmalıdır. Çocuğun yüksek yararı taraf devletlerin işine geldiği gibi yorumlanamaz. Taraf devletler, özgürlüğünden yoksun bırakılan çocukları, çocuklarla ilgili görevli ve personelin bulunduğu, politika ve uygulamaları farklı ayrı tesislere yerleştirmelidir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesinin yorumu, çocukların, desteklenebileceği, tüm ihtiyaçlarının ve yüksek yararının gözetildiği kurumlarda bulunması gerektiğini ifade etmektedir. Türkiyedeki çocuk hapishanelerinde çocukların yüksek yararını gözeten uygulamaların olduğu anlamına gelmemektedir. Çocuk hapishaneleri yalnızca ortak alanların kullanımı, çocukların etkinlik ve faaliyetlere katılımları konusunda avantaj sağlamaktadır diye konuştu.
Milletvekili Çelik, soru önergesinde şu ifadelere yer verdi: Yetişkinlerin kapatıldığı hapishanelerin koğuşlarında tutulan çocuklar, kurum içindeki ortak alanlardan, psiko-sosyal ihtiyaçlarına özgü etkinlik ve faaliyetlerden minimum seviyede yararlanmakta ve çocuklar ile çalışma deneyimi olmayan personel ile iletişim halinde bulunmaktadır. Çocuklar ile ilgili hak, ilke ve standartların bilinmesi gerekmekte, aksi takdirde çocuklara yönelik birçok ihmal ve istismarın fark edilmemesine sebep olabilmektedir. Çocuklar arasındaki akran şiddetinin önlenebilmesi farklı yöntemlerle de mümkün olmasına rağmen, çoğu hapishanede çocuklar yaşları, fiziksel özellikleri, işledikleri iddia edilen suçları, mükerrer olup olmadıkları temel alınarak sınıflandırılmakta ve koğuşlara yerleştirilmektedir. Akran şiddeti önlenmediğinde ve fark edilmediğinde çok üst boyutlara ulaşmakta ve çocukların yaşamlarını yitirmesine dahi sebep olabilmektedir.
Bu kapsamda; 1. Bakanlığınızca Şırnak T Tipi Ceza İnfaz Kurumundaki çocuklarla ve idare ile görüşme yapılmış mıdır? Yapılmamış ise neden yapılmamıştır? Cezaevi kamera kayıtları incelenmiş midir? 2. Bakanlığınızca akran şiddetinin önlenmesi ile ilgili bir çalışmanız var mıdır, varsa nelerdir? 3. Tutuklu çocuğun ifade ettiği iddialar doğrultusunda Bakanlığınızca ve ilgili makamlarca bir ihmalin olup olmadığına ilişkin sorumlular hakkında idari ve ya adli soruşturma açılmış mıdır, açılmışsa hangi aşamadadır? 4. Yapılan başvuruda R.D.nin siyasi tutuklu çocukların bulunduğu koğuşlar yerine adli koğuşa konduğuna dair bilgiler yer almaktadır. R.D.nin siyasi koğuş yerine adli tutuklu çocukların koğuşlarına konulmasının gerekçesi nedir?
5. Şırnak Cezaevleri İzleme Komisyonu, Şırnaktaki cezaevlerine düzenli olarak denetim yapmakta mıdır? Düzenli bir denetim söz konusu ise raporların kamuoyu ile paylaşılmama sebebi nedir? 6. Türkiyede çocukların kapatıldığı cezaevlerinde çalışan personellerin hizmet içi eğitimlerinde çocuklar ile ilgili hak, ilke ve standartlara dair eğitimler yer almakta mıdır? Personel hangi hizmet içi eğitimleri ne kadar süre ile almıştır? 7. Türkiyede, hangi cezaevlerinde çocuk koğuşları bulunmaktadır? Bu koğuşlarda kaç hükümlü çocuk ve kaç tutuklu çocuk bulunmaktadır? 8. 2015 yılı içinde kaç çocuk tutuklanmıştır? Tutuklanma gerekçeleri nedir? 9. Türkiyede çocuk suç ve yaş kategorileri nelerdir? 10. Annesi ile hapishanelerde tutulan 0-6 yaş çocuk sayısı kaçtır?
Muş Manşet Gazetesi
