Toprak Mahsulleri Ofisi, 2010 yılı üretim sezonunda ekmeklik buğdayın tonunu 550 Lira’dan alacağını ve fiyatların kademeli olarak artırılarak yükseltileceğini açıkladı. Ayrıca, ton başına 50 Lira prim desteği verileceği de öğrenildi. 2009 yılında 676 milyon ton olarak gerçekleşen Dünya buğday üretiminin, 2010 yılında 16 milyon ton azalışla 660 milyon ton olarak gerçekleşeceği; yine 2009 yılında 647 milyon ton olarak gerçekleşen tüketim miktarının, 7 milyon ton artışla 654 milyon ton seviyelerine ulaşacağı tahmin edilmektedir. Dünya buğday fiyatları (ABD kırmızı sert buğday) 2008 yılında 480 Dolar/Ton seviyelerine ulaştıktan sonra, 2009 yılında 210 Dolar/ton seviyelerine kadar gerilemiş olup, cari tarih itibariyle 191 Dolar/ton seviyelerindedir.
Türkiye’nin yıllık ortalama 20 milyon ton civarında olan buğday üretimi, 2009 yılında 20.6 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılında hasatla birlikte piyasa fiyatlarının düşük seyretmesi nedeniyle 1 Haziran’da taahhütname karşılığı, 5 Haziran’da ise alım fiyatı açıklanmak suretiyle peşin alımlara başlanmıştır. O dönemde Anadolu Kırmızı Sert Buğday için 500 TL/Ton müdahale alım fiyatı açıklanmış, Eylül, Ekim ve Kasım aylarında bu fiyatta 10’ar TL/Tonluk artış sağlanarak kademeli fiyat uygulanmıştır. Ayrıca geçen yıl ilk defa, AB kriterlerine uygun olarak yapılan alımlarda 5,1 milyon ton hububat alınarak, karşılığında üreticilere 2,1 milyar TL ödeme yapılmıştır. Aynı dönemde, emanet alım ve makbuz senedine dayalı kredi uygulamasına devam edilerek, bu kapsamda da toplam 383 bin ton alım gerçekleştirilmiştir. Hasatın yoğunlaşması ile birlikte muhtemel fiyat düşüşlerini önlemek amacıyla, TMO’nun müdahale fiyatlarının ve alım politikalarının açıklanması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda yeni hasat döneminde; Kademeli müdahale alım fiyatı uygulanacaktır. ÇKS’ye kayıtlı üreticilerden, belgelerindeki miktarın tamamı satın alınabilecektir. Geçtiğimiz yıl geçici ekiplerce yapılan alımlarda üreticiden alınan % 2 hizmet bedeli, bu yıl yüzde 50 oranında düşürülmüş olup, % 1 olarak uygulanacaktır. Üreticilerden ürün satın aldığını belgeleyen tüccar ve sanayiciden, 1 Kasım’dan itibaren asgari 80 ton olmak kaydıyla alım yapılacaktır. Ürün bedelleri 1 ay içerisinde üretici banka hesaplarına aktarılacaktır. Ancak alım noktasına, alım ödemelerine aracılık eden bankalardan alınan ürün kartı ile gelen üreticilere ürün bedelleri 10 gün erken ödenecektir. Ürününü emanete bırakan üreticilere, talepleri halinde % 30 avans ödenecek, ürünün TMO’ ya satılmayarak geri çekilmesi durumunda depo kira ücreti alınmayacaktır. Makbuz senedine dayalı kredi sistemi çerçevesinde bankalardan kredi kullananların, ürünlerini TMO’ya satmamaları halinde kredi faizlerinin % 25’lik kısmı TMO tarafından karşılanacaktır. Kendi depolarında veya kiraladıkları depolarda ürün stoklayanlar da, belirlenecek esaslar dâhilinde yerinde emanet alım sistemi kapsamında makbuz senedi karşılığı kredi kullanabileceklerdir. Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ihracat öncesi hammadde ihtiyacının ithalat yoluyla karşılanmasının piyasalara olumsuz etkileri gözlemlenmiştir. Bu nedenle daha önce 1 Mayıs-15 Eylül 2010 tarihleri arasında 4,5 ay süreyle kapatıldığı açıklanan buğday ithalatının, yeni kampanya dönemine kadar 1 yıl süreyle kapatılması öngörülmüştür.
Arpa ve diğer gruptaki buğdayların alım fiyatları da bu fiyatlar esas alınarak belirlenecektir.
Ayrıca, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi 2010 yılında da gübre, mazot, sertifikalı tohumluk ve toprak analizi gibi destek ödemelerine devam edilecektir. (Gübre desteği 15 TL/Ton, Mazot desteği: 11 TL/Ton, Sertifikalı Tohumluk desteği 18 TL/Ton, Toprak analizi desteği 9 TL/Ton). Bu yıl gerek sertifikalı tohum kullanımının yaygınlaştırılması, gerekse de gübre fiyatlarındaki düşüş nedeniyle daha fazla gübre kullanıldığından verimlilikte artış sağlanmıştır. Örneğin, 2002 yılında buğday ekim alanı 9.3 milyon hektar iken buğday üretimi 19,5 milyon ton idi. 2009 yılında ise ekim alanı 8.7 milyon hektara düştüğü halde üretim 20.6 milyon tona yükselmiştir. 2010 yılı üretim alanı da 8.1 milyon hektar olup, yukarıda da ifade edildiği gibi bu alandan 21 milyon ton dolaylarında bir üretim beklenmektedir. Buradan tasarruf edilen alanda ülkenin ihtiyacı olan yağlı tohum bitkileri yetiştirilmiştir. Yine çok önemli bir husus, Geçtiğimiz yıl buğdayın ton başına üretim maliyeti 439 TL/ton iken, 500 TL ton alım fiyatı verilmiş olup; bu yıl ton başına üretim maliyetinin yüzde yarımlık bir azalışla 437 TL/tona düşmesine rağmen, alım fiyatlarında artış sağlanarak 550 TL/tona çıkarılmıştır.
Alım fiyatları belirlenirken; üretim miktarı, geçtiğimiz yıl fiyatları, maliyetler, enflasyon oranı, refah payı ve üretimin sürdürülebilirliği hususları dikkate alınmıştır.Açıklanan fiyatlar müdahale alım fiyatlarıdır. Üreticilerimizin ürününü piyasada daha yüksek fiyattan değerlendirememesi durumunda, ÇKS kapsamında, TMO’ya yönelen ürünlerin tamamı satın alınacaktır. TMO, kendisine yönelen bütün ürünü toplam 331 noktada alacak şekilde tüm teknik ve finansman hazırlıklarını tamamlamıştır.
Alım fiyatlarının belirlenmesinin yanında sanayici, tüccar ve ihracatçıların ürün ihtiyaçlarını belirlerken dikkate almaları amacıyla satış fiyatlarımızı da alım fiyatlarımızla bağlantılı olarak belirlendi.
UYARILAR
Üreticilerin TMO işyerlerinde herhangi bir sıkıntı ile karşılaşmamaları için ÇKS bilgilerini Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerinde güncellemeleri ve TMO’nun belirlediği bankalarda hesap açtırarak alacakları ürün kartı ile alım noktalarına gelmeleri gerekmektedir. Ürün kartı sahibi olan üreticilerimiz, ürünlerini daha kısa sürede teslim edebilme imkânına sahip olacaklar ve ürün bedellerini 10 gün daha erken alabileceklerdir. Kademeli alım fiyatları göz önünde bulundurulduğunda; Üreticilerimizin ürünlerini, açıklanan müdahale alım fiyatlarının altında satmayarak bekletmeleri ve gelişen piyasa şartlarına göre hareket etmeleri, Tüccar, sanayici ve ihracatçılarımızın, az önce yukarıda alım fiyatlarıyla birlikte açıkladığımız TMO satış fiyatlarını dikkate almaları, Ayrıca İhracatçılarımızın, Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki mamul madde ihracatı öncesi buğday ithalatının dönem boyunca 1 yıl süreyle kapatılacak olmasını dikkate almaları, Ve hammadde ihtiyaçlarını hasat döneminde piyasadan tedarik etmeleri menfaatlerine olacaktır. Toprak Mahsulleri Ofisi ne ürün satacak üreticilerin “ürün kartı” alabilecekleri bankalar da şöyle; Ziraat Bankası, Halkbank, Akbank, Garanti Bankası, ING Bank, Yapı Kredi Bankası, Denizbank, Al-Baraka Türk, Fortisbank, TEB, HSBC. Muş Ovası Gazetesi
