Öğrencilerden İbrahim Çelik, Zaza dilinin yok olmaya yüz tuttuğunu savunarak, Karabey Köyü´nde Zazaca üzerine bir araştırmamız oldu. Zaza dili yok olmaya yüz tutmuş bir dildir. Bizde bunu önüne geçmek için elimizden geldiği kadar uğraşıyoruz çalışmalar yürütüyoruz.
Çünkü her millet ilk etapta kendi kültürüne dayanarak gelişmiştir. Bu kültürü ileriki nesillere aktarmak için bizde bir çalışma yürütüyoruz. Halk arasına indiğimizde zaten gençler kültüründen uzaklaşmış, eskilerde artık unutmuş. Çünkü bu kültür, yazıya geçilmediği için sözlü olarak dilden dile eksik aktarılınca, masal veya hikâye özünden kopuyor. Hatta yok oluyor. Bunun için sahalarda çalışacağız, toplayabildiğimiz kadar hikâye masal toplayacağız dedi.
GELECEK NESİLLERE AKTARMAK İÇİN ÇALIŞIYORUZ´ MŞÜ Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü 4. sınıf öğrencisi Beşir Yorga, genç kesimin Zazaca hikayeleri unuttuğunu ifade ederek, Zaza halk edebiyatı üzerinde bir araştırmamız var bu kapsamda Karabey köyüne gittik. Hikâye, masal ve fablar üzerinde bir araştırma yaptık. Zaza dili unutulmaya yüz tutmuş bir dil olduğu için küçük bir araştırma yaptık. Köylülerden birkaç hikâye masal topladık. Bunları kayıt altına alacağız. Genç kesim bu tür hikâyeleri unutmuş. Yaşı ilerlemiş kişiler dahi bu tür masal ve hikâyeleri unutmuş. Ve artık nesilden nesile aktarımda çok büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Bizde bu hikâyeleri gelecek nesillere aktarmak için çalışıyoruz, bunun için araştırıyoruz diye konuştu.
ÇALIŞMALAR YAPILMASI GEREKİYOR´ Öğrencilerden Zozan İpek, Biz bir ödevimiz için Karabey Köyü´ne gittik. Zaza folkloru hakkında araştırmada bulunduk. Hepinizin bildiği gibi Zazaca unutulmaya yüz tutmuş yaşayan bir dildir. Bizim buradaki amacımız; Zaza folklorunu, kültürünü daha geniş kesimlere aktarmak. Kendi içimizdeki dil yabancılaşmasını daha aza indirmektir. Şuan yetişen neslin çoğu Zazaca bilmemekte.
Bu eksiği önemsiyoruz ve bu yüzden Zaza dilinin daha geniş kitlelere ulaşması için çalışmalar yapılması gerekiyor, bu dilin sadece yazılması yetmiyor. Aynı zamanda gençlerin, çocukların kendi aralarında konuşması ve yaşatması gerekiyor. Bizde bu kapsamda Muş merkeze bağlı Karabey Köyü´nde bir çalışma yaptık ve güzel sohbetler oldu. Yaşlı vatandaşların sohbetlerinden yararlandık. Onlarda bu dilin yok olma ile yüz yüze olmasından dolayı sitem etti ifadelerine yer verdi.
KAYIT ALTINA ALIYORLAR´ Vatandaşlarda Zazaca üzerine görüşlerini aktardı. Vatandaşlardan Ahmet Bozkurt şunları dil getirdi: 80 yaşındayım Karabey Köyü´nde yaşıyorum.
Eskiden televizyon yoktu. Gaz lambasının önünde özellikle kış aylarında akşam sohbetleri vardı. Birimiz masal anlatırdı, diğerimiz türkü söylerdi, şuan sizin aradığınız masallar, hikâyeler 20-30 yıl önce herkesin dilindeydi. Ama gel gör ki, eğitimi olmayan bu dil unutulmak üzere. 20 yıl önce çocuk, kadın, erkek ve yaşlı herkesin konuştuğu masallar, hikâyeler, fabllar anlatıldığı bu dil, belki de 20 yıl sonra unutulacak. Muş Alparslan Üniversitesi Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümünde okuyan öğrenciler, köyümüze gelip Zaza dili ve edebiyatını araştırıyorlar.
Bizim dilimizi, masallarımızı, hikâyelerimizi kayıt altına alıyorlar. Bunun için onlara minnettarız BİTMEK ÜZERE´ Vatandaşlardan Mustafa Bingöl ise şunlara yer verdi: 56 yaşındayım Karabey Köyü´nde oturuyorum. Bugün bir grup öğrenci bizim köye geldi, ödevleri var.
Bizde bu konuda onlara yardımcı olmaya çalıştık. Tabi buradan kaç yıl önce hepimizin bildiği ve birbirimize anlattığımız masallar, hikâyeler unutulmaya yüz tutmuş. Bende çocukluğumdaki uzun kış gecelerinde annemden öğrendiğim birkaç hikâye masal var. Ama biz bu masalları çocuklarımıza aktaramadık. Belki pasif kaldık belki de teknolojinin hızlı gelişimine yenildik. Şimdi bakıyorum, herkesin elinde akıllı telefonlar, kafaları önde yürüyorlar. Muhabbet yok, sohbet yok. Kültürümüz, folklorumuz bitmek üzere. Bu çocuklarda bu konuda araştırma yapıyorlar. Bizde onlara yardımcı olacağız. Anne ve babalara sesleniyorum, çocuklara kültürlerini unutturmasınlar
Muş Ovası Gazetesi
